دوره 8، شماره 2 - ( 3-1404 )
جلد 8 شماره 2 صفحات 137-115 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mirhaghjoo Langroodi S S, Saadi M. (2025). Critical Discourse Analysis of Justice Concepts in the Holy Quran [In Arabic]. JSAL. 8(2), 115-137.
URL: http://jsal.ierf.ir/article-1-184-fa.html
URL: http://jsal.ierf.ir/article-1-184-fa.html
میرحق جو لنگرودی سیده سعیده، سعدی محمد.(1404). تحلیل الخطاب النقدی لألفاظ العداله فی القرآن الکریم زبان کاوی کاربردی 8 (2) :137-115
1- المدرسه، عضو هیئه التدریس لمؤسسه الاستشهاد المرجعی ورصد العلم والتکنولوجیا فی العالم الاسلامی (ISC)، طالبه مرحله الدکتوراه، جامعه قم للأدیان والمذاهب، إیران ، mirhaghjo@isc.ac
2- أستاذ مساعد وعضو هیئه التدریس، قسم اللغه العربیه وآدابها، جامعه قم للأدیان والمذاهب، إیران
2- أستاذ مساعد وعضو هیئه التدریس، قسم اللغه العربیه وآدابها، جامعه قم للأدیان والمذاهب، إیران
چکیده: (356 مشاهده)
یُعدّ مفهوم العداله من المفاهیم الأساسیه والمحوریه فی البناء القیمی والمعرفی للدیانات السماویه عموماً، وللدین الإسلامی علی وجه الخصوص. وقد شغل هذا المفهوم موقعاً مرکزیاً فی الخطاب القرآنی، حیث لا یُطرح بوصفه مجرد قیمه أخلاقیه عابره، بل باعتباره مبدأً کونیاً شاملاً یتغلغل فی جمیع مستویات التصور الإسلامی للکون والإنسان والمجتمع، والعلاقات التشریعیه والوجودیه. تهدف هذه الدراسه إلی تحلیل الألفاظ المرتبطه بمفهوم "العداله" فی القرآن الکریم، من خلال توظیف منهجین متکاملین هما تحلیل الخطاب النقدی واللسانیات المعرفیه، وذلک لاستکشاف کیفیه بناء هذا المفهوم المجرد وتوظیفه فی سیاقات لغویه واجتماعیه وأخلاقیه. یتبنی البحث نموذج نورمان فیرکلاف (1995) لتحلیل الخطاب، الذی یری أن اللغه لا تُستخدم فقط لنقل المعلومات، بل تسهم فی إنتاج المعنی وصیاغه الواقع الاجتماعی وترسیخ القیم والأیدیولوجیات. اعتمدت الدراسه علی تحلیل مجموعه مختاره من الآیات القرآنیه التی تحتوی علی ألفاظ مرکزیه مثل "العدل"، "القسط"، "الحق"، و"المیزان". وقد تم استخدام أدوات اللسانیات المعرفیه، لاسیما الاستعارات المفهومیه، للکشف عن کیفیه تجسید مفهوم العداله فی الذهن البشری، مثل: "العداله = میزان"، "العداله = نور"، و"العداله = طریق مستقیم". "کما تم تحلیل التقابلات الخطابیه مثل: العدل والظلم، والقسط والجور، لبیان الوظائف التداولیه لهذه المفاهیم داخل النص القرآنی" وقد أظهرت النتائج أن العداله فی القرآن الکریم لیست مجرد قیمه قانونیه أو نظام تشریعی، بل هی مبدأ معرفی وأخلاقی متکامل، یعکس وحده التکوین القرآنی ومرکزیّه التوحید وحموله أیدیولوجیه ومعرفیه. کما أن البنیه الدلالیه للألفاظ المختاره تؤدی دوراً فی تشکیل الوعی القرآنی لدی المتلقی، وتوجیهه نحو رؤیه شامله للعداله بوصفها قیمه تأسیسیه فی المنظور الإسلامی.
واژه‌های کلیدی: القرآن الکریم، تحلیل الخطاب النقدی، اللسانیات المعرفیه، الاستعاره المفهومیه، التقابلات الدلالیه، ألفاظ العداله
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
پژوهش‌های زبانی
دریافت: 1403/10/18 | پذیرش: 1404/3/10 | انتشار: 1404/3/10
دریافت: 1403/10/18 | پذیرش: 1404/3/10 | انتشار: 1404/3/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |