بازنمایی ایدئولوژی در سروده لامیه «ابن عرندس حلّی» براساس لایۀ اندیشگانی

سیفی, طیبه; رئیسی, فائزه

doi:10.52547/jsal.6.2.63

زبان‌ کاوی کاربردی

دوره 6، شماره 2 - ( زبان کاوی کاربردی (JSAL) 1402 ) جلد 6 شماره 2 صفحات 100-63 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.52547/jsal.6.2.63

Mendeley

Zotero

RefWorks

Seifi T, Reisi F. (2023). The Representation of Ideology in Ibn Arandas Helli's Lamia, based on the layer of thought [In Persian]. JSAL. 6(2), 63-100. doi:10.52547/jsal.6.2.63
URL: http://jsal.ierf.ir/article-1-30-fa.html

سیفی طیبه، رئیسی فائزه. بازنمایی ایدئولوژی در سروده لامیه «ابن عرندس حلّی» براساس لایۀ اندیشگانی زبان کاوی کاربردی (JSAL) 1402; 6 (2) :100-63 10.52547/jsal.6.2.63

URL: http://jsal.ierf.ir/article-1-30-fa.html

بازنمایی ایدئولوژی در سروده لامیه «ابن عرندس حلّی» براساس لایۀ اندیشگانی

طیبه سیفی¹

، فائزه رئیسی^*

1- استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، ایران
2- دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، ایران ، raeisi_faezeh@yahoo.com

چکیده: (771 مشاهده)

زبان در سطوح مختلف سبک و کلام، حامل یک نوع ایدئولوژی است که گاه برگرفته از باورهای جمعی یک گروه است. هر شیوه‌ی نگرشی به نحوی در جامه زبانی مخصوص جلوه‌گر خواهد شد. در واقع شاعر با گزینش ساختارهای زبانی حاکم بر شعر اعم از اشارات پنهان و آشکار در متن واژگان و رمزگان موجود در آن و گزینش نوع خاصی از ساختارهای نحوی و رازهای زیبایی‌شناختی- بلاغی به بیان ایدئولوژی خود می‌پردازد. برای دستیابی به این ایدئولوژی، می‌توان از روش سبک‌‌شناسی لایه‌ای از جمله بررسی لایه اندیشگانی سبک بهره برد. «ابن عرندس» یکی از بزرگان شیعه و از شاعران متعهد قرن نهم هجری است. یکی از این سروده‌های مشهور وی لامیه است که تحلیل این سروده ابن عرندس از منظر سبک‌شناسی به مخاطب کمک می‌کند تا اندیشه حاکم بر ذهن سراینده آن و ارتباط عمیق میان تکنیک‌های ادبی و مشخصه‌های ظاهری با محتوا و مضامین آن را بهتر و راحتر دریابد؛ از این رو مقاله‌ی حاضر برآن است تا با روش توصیفی_تحلیلی، اصول اندیشگانی سروده لامیه ابن‌عرندس را با تکیه بر مبانی سبک‌شناسی لایه‌ای، در پنج لایه‌‌ی واژگانی، نحوی، بلاغی، آوایی و ایدئولوژیک بررسی و تحلیل کند. نگارندگان با تدقیق در معانی و ساختار ابیات سروده و بررسی بازتاب ایدئولوژی در هر کدام از لایه‌های مذکور، نقش لایه بلاغی را پر رنگ‌تر یافتند. از تطبیق لامیه با ویژگی‌های متن ادبی و متن ایدئولوژیک در پنج محور؛ روشن شد که تقابل بارزی میان ادبیت و ایدئولوژی در این متن وجود ندارد ولامیه یک متن اندیشگانی یا ادبی صرف نیست بلکه در خدمت هر دو قرار گرفته‌است. هم‌چنین با تحلیل ایدئولوژی و فردیت هنری در این سروده این نتیجه حاصل شد که ایدئولوژی حاکم بر لامیه بر ارزش‌های مهم جمعی استوار است و بر عقاید جمعی و باورهای مشترک پافشاری می‌کند؛ به همین دلیل بازتاب ایدئولوژی در سروده لامیه مطابق سبک عمومی است و تمام اهتمام ابن عرندس بر این بوده‌است که از ادبیات برای بیان و تقویت هرچه بیشتر ایدئولوژی خود بهره گیرد.

واژه‌های کلیدی: تحلیل گفتمان، سبک شناسی، لایه اندیشگانی، لامیه ابن عرندس حلی

متن کامل [PDF 481 kb] (472 دریافت)

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تحلیل گفتمان
دریافت: 1401/3/9 | پذیرش: 1401/5/6 | انتشار: 1402/2/2

فهرست منابع

1. Ibn Abi al-Hadid, A., (Not Date), Explanation of Nahj al-Balagheh, Qom: Marashi library

2. Amin, S., (1982), Shiite Notables, researched by Hassan Al-Amin, Beirut: Dar Al-Ta'rof Publication.

3. Al-Amini Al-Najafi, A., (1993), Al-Ghadeer in the Book, Tradition and Literature, Lebanon: Al-Alamy Publication.

4. Egleton, T., (2004), Marxism and Literary Criticism, translated by Akbar Masoum Beghi, Tehran: Diger Publication.

5. Al-Bukhari, M., (2001), Collective of Al-Musnad Al-Sahih Al-Bukhari, researched by: Muhammad Zuhair bin Nasser Al-Nasser, 1th edition, Dar Touq Al-Najat Publication.

6. Bin Ziril, A., (2006), Language and Style, reviewed and presented by Hassan Hamid, Amman: Majdalawi, Jab Doum.

7. Jurjani, A., (Not Date), Dalael Al-Ejaz, Cairo: Publications by Syed Rashid Rida.

8. Al-Jundi, A., (Not Date), The Art of Al-jenas, Egypt: Dar Al-Fikr Al-Arabi.

9. Al-Juweyni Al-Khorasani, I., (2007), Faraed Al-Samtain, Researched by Muhammad Baqir Al-Mahmoudi, Dar Al-Jib SaderPublications .

10. Jahandideh, S., (2017), "Critical analysis, insinuation and ideology, with emphasis on comprehensive poetry", Theoretical Studies and Literary Types, Vol. 4, pp. 149-176.

11. Al-Hamawi, T., (2004), khazana Al-Adab and gayat Al-Arab, Research by Kawkab Diab, Beirut: Dar Al-SaderPublications.

12. Al-Khaqani, A., (1993), Poets of Hilla or the Babeliyat, Najaf: Dar Al-Bayan Publications.

13. Al-Khasibi, A., (2010), Al-Hidaya Al-Kobra, Research: Sheikh Mustafa Subhi Al-Khidr Al-Homsi, Beirut: Al-Alamy Publishing Company.

14. Dorpar M. (2015) "The Arguable Stylistic Layers in Critical Stylistics of Short Story and Novel". LRR, Vol. 5, No. 5, pp. 65-94.

15. Al-Deilami, A., (2003), Irshad Al-Qulub, Researched by Sayed Hashem Al-Milani, Iran: Dar Al-Aswa for printing and publishing.

16. Al-Reihani, M., (1998), Time analysis approaches in language studies, Cairo: Dar Quba for printing, publishing and distribution.

17. Shamisa, S., (1994), Generalities of stylistics, 2 th edition,Tehran: Ferdous Publications, Chap Dom.

18. Safavi, K., (2018), An introduction to semantics, 6 th edition, Tehran: Publications of Sure Mehr Publications.

19. Taha Hamida, A., (2009) Adab Al-Shia, 3th editon, Egypt: Al-Sahada Press Publications, third edition.

20. Askari, M., (2002), The Guardianship of Ali in the Noble Qur'an and Messenger Sunnah (PBUH), Tehran: Munir Publications.

21. Al-Fassi Al-Fahri, A., (1990), Corresponding structure, A Theory of Word Building and Syntax, Dar Toubgal Publications.

22. Fotouhi, M., (2011), Stylistics, theories, approaches and methods, Tehran: Sokhan Publications .

23. Farshidward, K., (2003), Dastour Mufassal Emruz, Tehran: Sokhan Publications.

24. Ferkelaf, N., (1989), Critical Analysis, Translated by Fatemeh Shaisteh Piran and Hamkaran, Tehran: Farhang and Ershad Islamic Ministry Publications.

25. Al-Majlisi, M. B., (1982), Bahar Al-Anwar, 2th edition, Al-Wafaat Foundation.

26. Al-Mazi, J., (2021), Tahdheeb al-Kamal fi Asma' al-Rijal, Researcher: Dr. Bashar Awwad Maarouf, 1th edition, Beirut: Al-Risala Foundation,

27. Natel Khanlari, P., (1973), The Persian grammar", 2th edition, Tehran: Publications of the Buildings of Farhang Iran.

28. Al-Hashemi, S., (2004), Jawaher Al-Balagheh, translated by Hassan Irfan, Qom: Balaghat.

ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.