Hatami F, Rahbar B, Taheri Oskooi M, Vaezi H, Amir Arjamandi S N. (2022). Multi-semantic evaluation of the action verb "to eat" in Kalhori Kurdish dialect based on cognitive semantics [In Persian].
JSAL.
5(2), 135-167.
URL:
http://jsal.ierf.ir/article-1-70-fa.html
حاتمی فاطمه، رهبر بهزاد، طاهری اسکویی مرجان، واعظی هنگامه، امیر ارجمندی سیده نازنین. ارزیابی چند معنایی فعل کنشی «خواردن» در گویش کردی کلهری بر اساس معنی شناسی شناختی زبان کاوی کاربردی 1401; 5 (2) :167-135
URL: http://jsal.ierf.ir/article-1-70-fa.html
1- دانشجوی دکتری زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، قزوین، ایران
2- استادیار زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ، behzadrahbar@atu.ac.ir
3- استادیار گروه زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، قزوین، ایران
4- استادیار گروه زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران
چکیده: (784 مشاهده)
چندمعنایی از آشناترین مفاهیمی است که در مطالعات معنیشناسی به آن پرداخته شده و آن را شرایطی معرفی میکنند که یک واحدِ زبانی از چند معنی برخوردار شود و در نگرش ساختگرا، به سبب توجه ویژهای که به روابط مفهومی در سطح واژگان دارد، شناخته می شود. چندمعنایی در مقابل همنامی تحلیل میگردد. در نگرشساختگرا چندمعنایی، پدیدهای اتفاقی و محصول همنشینی واژهها است. چندمعنایی یک واژه، نامحدود و غیر قابل پیشبینی در نظر گرفته شده است. مقاله حاضر به مطالعه چندمعنایی فعل «خواردن» /xwârdǝn/ به عنوان یک فعل کنشی در گویش کردی کلهری با رویکرد معناشناسی شناختی میپردازد. گردآوری دادهها به شیوه کتابخانه ای-میدانی صورت گرفته است. پیکره زبانی مورد استفاده در این پژوهش شامل جملات رایج ، ضربالمثلها و آثار شاعران کردی کلهری بوده است. با بررسی دادهها برمبنای مفاهیم معنیشناسی شناختی، 42 معنای فعل «خواردن» مشخص گردید که یک معنای سرنمون و اصلی «فروبردن چیزی از راه دهان» و 41 معنای آن حاشیهای و به 7 گروه اصلی طبقهبندی شدند که ارتباط معنایی نزدیکی میان معنای سرنمون هرگروه با اعضای حاشیهای وجود دارد: گروه اول «میل داشتن»،گروه دوم «جایگرفتن»، گروه سوم «به کارآمدن»،گروه چهارم «پیش-بینیکردن سرنوشت»،گروه پنجم «بیعدالتیکردن»،گروه ششم «کاری را درست انجام-دادن»،گروه هفتم «تفریحکردن». بررسی شبکه معنایی کردی کلهری نشان میدهد که باهمایی اجزاء ضروری در انتقال معنای فعل تأثیر بسزایی دارد، گاه وجود یک واژه مشابه با افعال متعدد، معانی یکسانی را منتقل میکند بنابراین روابط معنایی شبکهای میان افعال کردی کلهری و واژههای همراه در بافت، سبب انتقال معنا میشوند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تحلیل گفتمان دریافت: 1399/8/20 | پذیرش: 1399/11/20 | انتشار: 1399/12/25