دوره 8، شماره 4 - ( 9-1404 )                   جلد 8 شماره 4 صفحات 17-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Arefi A, Karimpour Kasin R. (2025). The Aesthetics of Conceptual Metaphors in the Qasi‘a Sermon of Nahj al-Balagha Based on Lakoff and Johnson’s Theory. JSAL. 8(4), 1-17.
URL: http://jsal.ierf.ir/article-1-203-fa.html
عارفی احمد، کریم پور کاسین رضا.(1404). زیبایی‌شناسی استعاره مفهومی در خطبه قاصعه نهج البلاغه طبق نظریه لیکاف و جانسون زبان کاوی کاربردی 8 (4) :17-1

URL: http://jsal.ierf.ir/article-1-203-fa.html

زیبایی‌شناسی استعاره مفهومی در خطبه قاصعه نهج البلاغه طبق نظریه لیکاف و جانسون
احمد عارفی1، رضا کریم پور کاسین*2
1- فارغ التحصیل دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2- دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات ، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، rezakarimpor1381@gmail.com
چکیده:   (36 مشاهده)
نهج‌البلاغه، اثر گران‌سنگ امام علی (ع)، به‌عنوان قله‌ای از فصاحت و بلاغت در ادبیات دینی و عربی است. این اثر با بهره‌گیری استادانه از استعاره‌های مفهومی، مفاهیم عمیق دینی و اخلاقی را با زبانی شیوا و قابل­فهم بیان می­کند تا مفاهیم انتزاعی را به مفاهیم حسی منتقل کند. این امر جهت درک بهتر مخاطب و تحت تأثیر قرار دادن او با تکیه بر ساختار شناختی از خلال استعاره­های مفهومی صورت می­گیرد. این پژوهش با تکیه بر نظریه استعاره مفهومی لیکاف و جانسون، به تحلیل استعاره‌های خطبه قاصعه (خطبه ۱۹۲) پرداخته و نقش آن‌ها را در تقویت زیبایی‌شناسی ادبی و انتقال مفاهیم دینی بررسی کرده است. استعاره‌های ساختاری، هستی‌شناختی و جهتی این خطبه، مفاهیم انتزاعی نظیر عزت الهی، کبر، تواضع و گمراهی را به تصاویر ملموس مانند «لباس عزت»، «تیر وعید» و «آتش تعصب» تبدیل کرده و درک آن‌ها را برای مخاطب تسهیل می‌کنند. از منظر زیبایی‌شناسی، این استعاره‌ها با ایجاز، ریتم و تصاویر بصری پویا، کلام را به سطحی والا از بلاغت ارتقا داده و با تضادهای معنایی، تأثیر عاطفی و فکری عمیقی ایجاد می‌کنند. از منظر دینی، این استعاره‌ها با ملموس‌سازی مفاهیم اخلاقی، مخاطب را به تأمل در فضایل تقوا و فروتنی و پرهیز از رذایل کبر و تعصب دعوت می‌کنند. از نظر شناختی، این استعاره‌ها، بازتاب‌دهنده الگوهای فکری و فرهنگی عصر امام علی (ع) بوده و به دلیل جهان‌شمولی، قابلیت تطبیق با فرهنگ‌های دیگر را دارند. همچنین استعاره‌های مفهومی خطبه قاصعه نه تنها ابزارهای بلاغی، بلکه ساختارهای شناختی هستند که در هدایت اخلاقی و تقویت ادراک نقش محوری دارند.
واژه‌های کلیدی: نهج‌البلاغه، خطبه قاصعه، استعاره مفهومی، مفاهیم انتزاعی، مفاهیم حسی.
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تحلیل گفتمان
دریافت: 1404/5/29 | پذیرش: 1404/8/9 | انتشار: 1404/9/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.